Werken in de gehandicaptenzorg

Werken in de

Gehandicaptenzorg

Volgens het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport leven ongeveer 2 miljoen mensen in Nederland met een beperking. Daarvan krijgen ongeveer 130.000 mensen dagelijks intensieve zorg uit de Wet langdurige zorg (Wlz). Dat is niet niks. Maar wat houdt gehandicaptenzorg nou in en hoe is het werken in de gehandicaptenzorg?

Inhoudsopgave
> Wat houdt gehandicaptenzorg in?
> Doelgroepen in de gehandicaptenzorg
> Beroepen in de gehandicaptenzorg

Wat houdt de gehandicaptenzorg in?

De gehandicaptenzorg gaat in principe altijd over het zorgen voor mensen met een beperking. Deze beperking kan lichamelijk, verstandelijk, zintuigelijk of een combinatie daarvan zijn. Een beperking is niet altijd aangeboren, ook niet aangeboren hersenletsel (NAH) kan een beperking veroorzaken. Daarnaast is een handicap niet leeftijdsgebonden, iedereen kan een handicap krijgen. Vaak komt er nog meer kijken bij een beperking, zoals gedragsproblematiek, verslaving, problemen met schulden of problemen in de thuissituatie.

De verzorgingskant en de psychische, begeleidende kant zijn twee kenmerken van de gehandicaptenzorg. Je begeleidt cliënten bij hun verzorging, organiseert activiteiten en coördineert vrijetijdsbesteding. Doordat de beperkingen zoveel variëren, wordt er op verschillende manieren zorg verleend. Op basis van de zorgvraag wordt er een op maat gemaakt plan opgesteld door een persoonlijk begeleider. Werken in de gehandicaptenzorg betekent dus altijd zorg die is aangepast aan de zorgvraag van de cliënt.

Doelgroepen gehandicaptenzorg

De doelgroepen binnen de gehandicaptenzorg variëren enorm. Er zijn verschillende beperkingen en de beperkingen verschillen per cliënt. Niet zo gek dus dat er een persoonlijk zorgplan wordt opgesteld per cliënt.

Verstandelijke beperking

Binnen de doelgroep van mensen met een verstandelijke beperking, vallen nog meer doelgroepen. De mate van beperking varieert van licht tot zeer ernstig. Lichte beperking resulteert onder andere in moeite met communiceren. Zeer ernstige beperking behelst het nauwelijks inzicht hebben in/begrijpen van gesproken taal, symbolen of gebarentaal.

Een verstandelijke beperking wordt vaak veroorzaakt door een syndroom zoals:

  • Het syndroom van down
  • Prader-Willi syndroom
  • Syndroom van Turner
  • Rett syndroom
  • Fragiele X syndroom

Een verstandelijke beperking heeft een genetische of niet-genetische oorzaak. Niet-genetische oorzaken zijn bijvoorbeeld complicaties rondom de zwangerschap zoals een infectie met bacteriën en virussen of het gebruik van drugs en alcohol tijdens de zwangerschap. Bovendien kunnen ook complicaties rondom de bevalling zoals zuurstoftekort, bloedingen of een vroeggeboorte een oorzaken zijn voor een verstandelijke beperking. Soms is hersenletsel niet aangeboren, maar ontstaat het na de geboorte door een ongeluk of hersenvliesontsteking. We spreken dan van niet aangeboren hersenletsel (NAH).

Genetische oorzaken ontstaan door een afwijking in de chromosomen. Chromosomen zijn stukjes DNA. Mensen met het syndroom van Down hebben een chromosoom extra en die veroorzaakt de beperking.

Lichamelijke beperking

Een andere doelgroep in de gehandicaptenzorg zijn cliënten met een lichamelijke beperking. Dit ken je misschien wel van de Paralympische Spelen. De sporters die hieraan meedoen hebben allemaal een lichamelijke beperking. Bij een lichamelijke handicap zijn lichaamsdelen beschadigd, niet volgroeid of niet aanwezig. Een lichamelijke beperking is aangeboren, ontstaan tijdens de geboorte of ontstaan tijdens het leven door een ziekte of ongeval. Ook kan een beperking ontstaan door een stoornis in de spieren of zenuwen. De mate van zorg die mensen nodig hebben, verschilt enorm. Sommigen hebben hulp nodig bij alledaagse levensbehoeften zoals aankleden en douchen, anderen hebben hulpmiddelen nodig en weer anderen kunnen goed zelfstandig functioneren.

Zintuigelijke beperking

Bij een zintuigelijke beperking werken een of meerdere zintuigen niet meer goed. De meest bekende gevallen zijn doofheid (of slechthorendheid) en blindheid. Deze mensen hebben een auditieve of visuele beperking. Zintuigelijke beperkingen zijn aangeboren of later in het leven ontstaan door ouderdom, hersenvliesontsteking, een ongeluk of hard lawaai. Bovendien is het mogelijk dat de ogen van een persoon goed werken, maar er toch een visuele beperking ontstaat doordat de visuele informatie niet goed wordt verwerkt in de hersenen.

Niet aangeboren hersenletsel

Eerder werd al benoemd dat niet aangeboren hersenletsel de oorzaak van een beperking kan zijn. Dit wordt ook wel NAH genoemd. NAH is niet zozeer een beperking op zichzelf, maar het veroorzaakt wel een beperking. Niet aangeboren hersenletsel kan ontstaan door een beroerte, een ongeluk, hartstilstand of een hersenaandoening. Iemand die hersenletsel heeft opgelopen moet vaak opnieuw leren lopen, fietsen en praten. Je ziet ook vaak dat deze persoon een veranderde persoonlijkheid heeft. Ze zijn vaak de grip op hun leven kwijt.

Meervoudige beperking

Een laatste doelgroep in de gehandicaptenzorg zijn mensen met een meervoudige beperking. Een meervoudige beperking betekent dat mensen twee of meer van de bovengenoemde beperkingen hebben. Zij hebben op alle terreinen van het dagelijks leven begeleiding nodig. Soms kunnen hulpmiddelen verlichting brengen zoals een aangepast bed of een speciale stoel. Een meervoudige beperking kan meerdere oorzaken hebben zoals aangeboren hersenletsel, een chromosomale afwijking, een hersenvliesontsteking of een ongeluk. Mensen met een meervoudige beperking kunnen vaak niet praten en begrijpen alleen beperkte informatie. Ze communiceren via geluiden, houding, spierspanning en mimiek.

Zo zie je dat er veel verschillende cliënten zijn om mee te werken. Dat maakt werken in de gehandicaptenzorg uitdagend, maar ook heel leuk en leerzaam.

Beroepen in de gehandicaptenzorg

Hierboven heb je gelezen welke doelgroepen er allemaal zijn. Voor deze doelgroepen zijn er ook verschillende functies in de gehandicaptenzorg. Je hebt dus best wat keuze wanneer je wilt werken in de gehandicaptenzorg.

Voorbeelden van functies zijn:

  • Begeleider
  • Persoonlijk begeleider
  • Ambulant begeleider
  • Woonbegeleider
  • Verzorgende IG
  • Verpleegkundige

Uiteraard bestaan er nog meer functies binnen de gehandicaptenzorg zoals psychologen, diëtisten, logopedisten en ondersteuners.

In de gehandicaptenzorg komt de functie begeleider het meest voor. Deze kent dan ook verschillende varianten. Hieronder benoemen we er drie.

1. Begeleider

Een begeleider biedt hulp bij alledaagse levensbehoeften zoals persoonlijke verzorging, het huishouden en medische handelingen. Als begeleider ondersteun je cliënten op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, wonen, vrije tijd, school of werk. Daarnaast verricht je verpleegtechnische handelingen zoals het verschonen van een verband.

2. Persoonlijk begeleider

Als persoonlijk begeleider richt je je echt op de ontwikkeling van de cliënt. Je kunt werken met jonge mensen, maar ook met bejaarden of asielzoekers; erg verschillend dus. Je begeleidt deze mensen bij dagelijkse dingen en helpt ze op weg naar een zelfstandig leven, zonder hulp van anderen. Als persoonlijk begeleider schrijf je soms ondersteuningsplannen die in lijn zijn met de omstandigheden van de cliënt. Persoonlijk begeleiders die een langere tijd ingepland staan bij een organisatie, schrijven frequenter zulke behandelplannen.

3. Ambulant begeleider

Als ambulant begeleider help je personen met diverse problemen. Bijvoorbeeld mensen met psychische problemen, fysieke problemen of problemen op het gebied van verslaving. Ambulant betekent dat je niet op dezelfde plek werkt maar bij de mensen thuis komt. Een doelstelling van dit type zorg is dat cliënten zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen.

Ben je benieuwd naar de begeleiders functies in de gehandicaptenzorg? Deze kun je vinden bij onze vacatures. Filter bij functie op de functie begeleider of coördinerend begeleider en je hebt een overzicht van alle vacatures. Of wil je meer weten over werken in de gehandicaptenzorg? Bel naar 085 90 26 900 of plan een gesprek in met onze recruiter.